Συνδικαλιστικές άδειες

Με το πολυνομοσχέδιο [Ν. 4472/2017] ορίστηκε από το άρθρο 19 ότι, από το 2018 ο εργοδότης έχει την υποχρέωση να διευκολύνει τη συνδικαλιστική δράση με τη χορήγηση συνδικαλιστικών αδειών με αποδοχές που καταβάλλονται από τον εργοδότη τους:

α) Στα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου της πιο αντιπροσωπευτικής τριτοβάθμιας συνδικαλιστικής οργάνωσης για όσο χρόνο διαρκεί η θητεία τους.
β) Στον Πρόεδρο και στον Γενικό Γραμματέα των Εργατικών Κέντρων και Ομοσπονδιών, εφόσον οι υπαγόμενες σε αυτά οργανώσεις έχουν πάνω από 10.000 ψηφίσαντα μέλη, για όσο χρόνο διαρκεί η θητεία τους.
 γ) Στον Πρόεδρο των Εργατικών Κέντρων και των Ομοσπονδιών, εφόσον οι υπαγόμενες σε αυτά πρωτοβάθμιες συνδικαλιστικές οργανώσεις έχουν από 1.501 μέχρι 10.000 ψηφίσαντα μέλη, για όσο χρόνο διαρκεί η θητεία του.
δ) Στον Πρόεδρο των Εργατικών Κέντρων και των Ομοσπονδιών, εφόσον οι υπαγόμενες σε αυτά πρωτοβάθμιες συνδικαλιστικές οργανώσεις έχουν μέχρι 1.500 ψηφίσαντα μέλη, 15 ημέρες το μήνα.
 

Επίσης ο εργοδότης υποχρεούται να χορηγεί συνδικαλιστικές άδειες χωρίς αποδοχές όπου οι ασφαλιστικές εισφορές των συνδικαλιστικών στελεχών για το χρόνο της συνδικαλιστικής άδειάς τους καταβάλλονται από την οργάνωσή τους:

ε) Στον Αντιπρόεδρο, τον Γενικό Γραμματέα και τον Ταμία των Διοικητικών Συμβουλίων των πιο αντιπροσωπευτικών δευτεροβάθμιων οργανώσεων 15 ημέρες το μήνα.
 στ) Στα υπόλοιπα μέλη των Διοικητικών Συμβουλίων των πιο αντιπροσωπευτικών δευτεροβάθμιων οργανώσεων εννέα ημέρες το μήνα.
 ζ) Στον Πρόεδρο, τον Αντιπρόεδρο, τον Γενικό Γραμματέα των πρωτοβάθμιων συνδικαλιστικών οργανώσεων πέντε ημέρες το μήνα, αν τα μέλη της οργάνωσης είναι 500 και πάνω.
 η) Στον Πρόεδρο, τον Αντιπρόεδρο, τον Γενικό Γραμματέα των πρωτοβάθμιων συνδικαλιστικών οργανώσεων τρεις ημέρες το μήνα, αν τα μέλη της οργάνωσης είναι λιγότερα από 500.
θ) Στους αντιπροσώπους στις δευτεροβάθμιες και τριτοβάθμιες οργανώσεις, για όλη τη διάρκεια συνεδρίων που συμμετέχουν.
ι) Στα μέλη της Εκτελεστικής Επιτροπής και της Γραμματείας της Συνομοσπονδίας Ευρωπαϊκών Συνδικάτων για όσο χρόνο διαρκεί η θητεία τους.

Διαδοχή/μεταβολή εργοδότη

Πολλές περιπτώσεις παρουσιάζονται τελευταία, όπου μία επιχείρηση αλλάζει χέρια. Αν απλά μεταβιβάζονται οι μετοχές, αυτό δεν έχει καμία σημασία. Τι γίνεται όμως όταν μία επιχείρηση μεταβιβάζεται; Μπορούμε να διακρίνουμε δύο υποπεριπτώσεις:

Α) Ελεύθερη πώληση.
Β) Εκποίηση από σύνδικο, διαχειριστή ή εκκαθαριστή, πλειστηριασμό κλπ.

Το νομικό πλαίσιο δεν διαφέρει, εκτός από μία ουσιώδη "λεπτομέρεια":
Στη δεύτερη περίπτωση δεν εφαρμόζεται η προστασία των εργατικών δικαιωμάτων, εκτός ίσως μίας περίπτωσης, αυτής της εκποίησης από ειδικό διαχειριστή.

Έτσι όταν ο εργοδότης πωλήσει την επιχείρησή του, αν κινητά, ακίνητα, δικαιώματα κλπ. ή έστω έναν αυτόνομο τομέα [κλάδο, τμήμα κλπ] τα δικαιώματα και οι υποχρεώσεις του παλιού επιχειρηματία απέναντι στο προσωπικό, μεταβιβάζονται αυτούσια και αυτόματα.
Οι συμβάσεις εργασίας συνεχίζονται με τους ίδιους όρους, τα καθυστερούμενα επιβαρύνουν το νέο εργοδότη [ή και τον παλιό] και δεν επιτρέπεται απόλυση του προσωπικού λίγο πριν τη μεταβίβαση [ομαδικές απολύσεις].

Εντελώς αντίθετα στην αναγκαστική εκποίηση, ο αγοραστής δεν είναι υποχρεωμένος να κρατήσει το προσωπικό, που μένει έτσι στον αέρα και ότι χρωστάει ο παλιός εργοδότης μπορεί να διεκδικηθεί μόνο απ' αυτόν, μέσα από πτωχευτικές κλπ. χρονοβόρες διαδικασίες και αν περισσέψει τίποτα από αυτά που  πάνε στις τράπεζες κλπ.

Το νομικό πλαίσιο έχει ένα τεράστιο κενό στην περίπτωση αυτή. 
Πρακτικά ακόμη και αν διασωθεί η επιχείρηση μέσα από διαδικασίες αφερεγγυότητας, ο αγοραστής μπορεί να κινηθεί σαν να μην έχει καμία δέσμευση στο προσωπικό.

Π.χ. στην περίπτωση του ΔΟΛ ο Μαρινάκης πήρε όλο το ΔΟΛ εκτός από τα ακίνητα, αλλά δεν κράτησε το προσωπικό, που το απέλυσε ο ειδικός διαχειριστής χωρίς να δώσει αποζημιώσεις και έτσι ο Μαρινάκης, προσέλαβε όποιους ήθελε από τους παλιούς, αλλά με νέους όρους και δίχως να μετρήσει ο συνολικός χρόνος που οι εργαζόμενοι αυτοί δουλέψανε στο ΔΟΛ.

Αλλά ακόμη και σε περιπτώσεις απλής πώλησης και πάλι τα δικαστήρια δεν φαίνονται πρόθυμα να εφαρμόσουν το νόμο. Π.χ. στην περίπτωση όπου ο πατέρας μεταβίβασε στο γιό του όλη την επιχείρηση στο χώρο όπου είχε το κύριο κατάστημα, όπου δεν άφησε τίποτε απ' έξω, το δικαστήριο έκρινε ότι δεν υπήρξε διαδοχή του εργοδότη κι έτσι το προσωπικό που τη μία μέρα απολύθηκε από τον πατέρα και την άλλη προσλήφθηκε από το γιό, είδε τα δικαιώματά του να ... "κάνουν φτερά" αφού ο πατέρας ήταν στη λίστα Ράιχενμπακ και τον κυνηγούσε η εφορία, η οποία επίσης έμεινε μακρυά από την επιχείρηση του γιού. Μόνο οι τράπεζα που είχε υποθήκες, είχε να κάνει με το τεράστιας αξίας ακίνητο, που όμως έχουν περάσει χρόνια και παραμένει ιδιοκτησία του πατέρα, αλλά νοικιασμένο στο γιό με πολυετή ενοικίαση έναντι γελοίου ενοικίου, που υποτίθεται ότι δόθηκε προκαταβολικά.

Ουσιαστικά η μόνη περίπτωση που εφαρμόστηκε ο νόμος και δεν ζημιώθηκε προσωπικό, που διατήρησε κανονικά μισθούς  και θέσεις εργασίας ήταν η περίπτωση μεταβίβασης του Μαρινόπουλου στο Σκλαβενίτη, όπου εκεί τράπεζες και προμηθευτές συμφώνησαν "κούρεμα" και όλα συνεχίστηκαν ομαλά.

Φυσικά το ευρωπαϊκό πλαίσιο που έχει μεταφερθεί και στην Ελλάδα, έπρεπε να είναι ο κανόνας και δεν έγινε για να εφαρμόζεται σαν εξαίρεση!
Οι εργαζόμενοι έχουν πολύ δρόμο μπροστά τους για να επιβάλουν την εφαρμογή του νόμου και ακόμη πιο πολύ δρόμο μέχρι να επιβάλουν ένα ξεκάθαρο και ασφαλές εργασιακό περιβάλλον δίχως ... παραθυράκια και φεγγίτες. 
  

Βασικά δικαιώματα ατόμων με αναπηρία

Το 2018 δημοσιεύτηκε ένα πολύ κατατοπιστικό άρθρο για το τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία [i]. Με βάση το άρθρο αυτό και υλικό από άλλες πηγές, έφτιαξα αυτό το συνοπτικό οδηγό.

ΓΕΝΙΚΑ

Με σκοπό την ανακούφιση των ομάδων του πληθυσμού που πάσχουν από κάποια σοβαρή και ανίατη ασθένεια το κράτος παρέχει διευκολύνσεις στην εκπαίδευση, την εργασία, την υγεία, την πρόνοια, τις μεταφορές κλπ.

Τα κύρια δικαιώματα είναι τα ακόλουθα:

Επίδομα από την Πρόνοια σε μη εργαζόμενο (αν τα εισοδήματα δεν ξεπερνούν το ποσό του ορίζεται από το αρμόδιο υπουργείο).· Αναπηρική Σύνταξη (η οποία παρέχεται με όριο συγκεκριμένο αριθμό ενσήμων σε Ασφαλιστικό Φορέα).
· Δωρεάν Ιατροφαρμακευτική και Νοσοκομειακή Κάλυψη από την Πρόνοια σε μη εργαζόμενο (αν τα εισοδήματα δεν ξεπερνούν το ποσό του ορίζεται από το αρμόδιο υπουργείο κι εφόσον δεν υπάρχει υποχρέωση κάλυψης από Ασφαλιστικό Φορέα π.χ. ΙΚΑ, ΟΑΕΕ κλπ).
· Παράταση της Ιατροφαρμακευτικής και Νοσοκομειακής Κάλυψης από το Ασφαλιστικό Ταμείο (σε περίπτωση που λήγει η ισχύς της).
· Απόκτηση Δωρεάν Δελτίου Μετακίνησης ΑΜΕΑ (εφόσον το εισόδημά δεν ξεπερνά το ποσό που ορίζεται με εγκύκλιο κάθε χρόνο για όλα τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς της Αθήνας, έκπτωση 50% σε όλα τα ΚΤΕΛ της Ελλάδας και όλα τα δρομολόγια του ΟΣΕ.
· Συμμετοχή σε διαγωνισμούς του ΑΣΕΠ για θέσεις στο Δημόσιο Τομέα που αφορούν ΑΜΕΑ.
· Συμμετοχή σε επιδοτούμενα προγράμματα επιμόρφωσης του ΟΑΕΔ για ΑΜΕΑ.
· Εύρεση επιδοτούμενης εργασίας στον Ιδιωτικό Τομέα μέσω ΟΑΕΔ για ΑΜΕΑ .
· Απαλλαγή από την υποχρέωση Στράτευσης (Ι5) ύστερα από αίτηση στο αρμόδιο στρατολογικό γραφείο.
· Είσοδος στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση χωρίς την υποχρέωση συμμετοχής στις Γενικές Εξετάσεις για συγκεκριμένες παθήσεις.

Διαδικασία – προϋποθέσεις

Η πιστοποίηση αναπηρίας γίνεται από την Πρωτοβάθμια Υγειονομική Επιτροπή του Κέντρου Πιστοποίησης Αναπηρίας (ΚΕ.Π.Α) που υπάγεται στη Διεύθυνση Αναπηρίας και Ιατρικής της Εργασίας της Διοίκησης ΙΚΑ.ΕΤΑΜ [ii]. Τα δικαιώματα που αναφέρονται αφορούν κατά βάση ΑΜΕΑ με ποσοστό αναπηρίας άνω του 67%. Από το νόμο έχει κριθεί ποιες περιπτώσεις εντάσσονται στην κατηγορία αυτή [iii]. Σε περίπτωση αμφισβήτησης παρέχεται δικαίωμα ένστασης στη Δευτεροβάθμια Υγειονομική Επιτροπή[iv].

Άτομα με νοητική στέρηση-αυτισμό

Ειδικό πρόγραμμα έχει εφαρμογή σε περιπτώσεις ατόμων που έχουν κριθεί από την αρμόδια υγειονομική επιτροπή των ΚΕΠΑ ότι έχουν:

· Βαριά νοητική υστέρηση, ποσοστό αναπηρίας από 80% και άνω και δείκτη νοημοσύνης κάτω του 30.
· Σύνδρομο Down με συνοδό, βαριά νοητική υστέρηση και ποσοστό αναπηρίας από 80% και άνω.
· Διάχυτες αναπτυξιακές διαταραχές (παιδικός αυτισμός, αυτισμός) και ποσοστό αναπηρίας από 80% και άνω.

Προϋποθέσεις για ένταξη στο πρόγραμμα αυτό είναι:

1. Να μη λαμβάνουν για την ίδια αιτία, άμεσα ή έμμεσα, καμία οικονομική ενίσχυση με οποιαδήποτε μορφή (σύνταξη, οικονομική ενίσχυση ή άλλου είδους παροχή) από ασφαλιστικό φορέα ή άλλο φορέα της ημεδαπής ή της αλλοδαπής, μεγαλύτερο από το πλήρες ποσό του μηνιαίου επιδόματος του άρθρου 93 του ν. 4387/2016 (ΦΕΚ Α85).
2. Να μη νοσηλεύονται σε νοσηλευτικά ιδρύματα ή κλινικές ή παραμένουν ως εσωτερικοί σε ιδρύματα (ΝΠΔΔ, ΝΠΙΔ κ.λπ.) ή ιδιωτικούς φορείς, και η δαπάνη νοσηλείας ή περίθαλψής τους βαρύνει τον ασφαλιστικό τους φορέα.
3. Να μην απουσιάζουν στο εξωτερικό για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των έξι (6) μηνών.

Λεπτομέρειες για τις παροχές του προγράμματος και τηλέφωνα επικοινωνίας αναζητήστε στον ΟΠΕΚΑ [v].

Οι πρώτες ρυθμίσεις προστασίας αυτιστικών ατόμων, περιέχονταν στο νόμο 2817/2000. Το θεσμικό πλαίσιο εμπλουτίστηκε με ρυθμίσεις του νόμου 3528/2007 και 3699/2008 [vi]

Πρόσθετες πληροφορίες

Σημαντικές βελτιώσεις επέφερε τέλος ο Ν. 4488/2017 [ΦΕΚ Α’ 137] από το άρθρα 59-74 και ο νόμος 4611/2019 [ΦΕΚ Α’ 73].
Το 2019 επήλθαν σημαντικές αλλαγές σε ότι αφορά τα προνοιακά επιδόματα [επίδομα στεγαστικής συνδρομής, διατροφικό επίδομα κλπ. [vii]
Προβλέπεται ειδικό δικαίωμα διαμονής σε παιδικές κατασκηνώσεις [viii]
Οι καρκινοπαθείς έχουν τύχει ειδικής πρόνοιας [ix].
Λεπτομέρειες για επιδόματα ΑΜΕΑ με ποσά όπως ισχύουν το 2019 μπορεί να δείτε σε ένα επίσης πολύ κατατοπιστικό άρθρο του Στ. Χουτρίδη[x].
Το αναπηρικό κίνημα συνεχίζει να διεκδικεί:
· Θεσμική θωράκιση των δικαιωμάτων των ατόμων με αναπηρία, με χρόνιες παθήσεις και των οικογενειών τους στη βάση της δικαιωματικής προσέγγισης
· Προώθηση της κοινωνικής ένταξης και κοινωνικής προστασίας των ατόμων με αναπηρία, χρόνιες παθήσεις και των οικογενειών τους.
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

[i] https://www.greekaffair.gr/analytika-ola-ta-dikaiomata-enos-atomoy-me-anapiria-2018/
[ii] http://www.ika.gr/gr/infopages/kepa/home.cfm
[iii] http://www.ika.gr/gr/infopages/kepa/FEK_1506_B_4-5-2012.pdf
[iv] εντός 10 ημερολογιακών ημερών από την ημερομηνία κοινοποίησης της Γνωμάτευσης Πιστοποίησης Αναπηρίας καταθέτοντας παράβολο 46.14 ευρώ.. Σε περίπτωση που και η Δευτεροβάθμια Υγειονομική Επιτροπή δεν σας δώσει ποσοστό πάνω από το 67% έχετε δικαίωμα να εξεταστείτε από την Πρωτοβάθμια Υγειονομική Επιτροπή ένα εξάμηνο μετά την έκδοση της απόφασης της Δευτεροβάθμιας Επιτροπής με νέο αίτημα προς την Πρωτοβάθμια Υγειονομική Επιτροπή.
[v] https://www.amea-care.gr/πρόγραμμα-οικονομικής-ενίσχυσης-ατό-2/
[vi] https://www.autismgreece.gr/nea-ekdiloseis/nomothesia/109-fek-gia-atoma-me-anapiries.html
[vii] https://www.newsitamea.gr/2019/01/02/ti-allazei-to-2019-sta-pronoiaka-epidomata-deite-analytika/
[viii] https://www.pim.gr/index.php/ergatikamenu/ergatika-menu-arthra/3902-13-3-2019-programma-diamonis-paidion-xamilomisthon-ergazomenon-kai-anergon-se-kataskinoseis-etous-2019
[ix] https://ethicsandpatientsrights.wordpress.com/category/δικαιώματα-ασθενων-με-αναπηρια/
[x] http://specialgoneis.com/index.php/23-special-news/89-odigos-epidomata-2019

Εργαζόμενοι σε εργολάβους

Μεγάλη διάσταση έχει πάρει το φαινόμενο των εργαζόμενων σε εργολάβους που έχουν αναλάβει κάθε είδους έργο. Παλιότερα αφορούσαν μόνο καθαρισμό και φύλαξη. Σήμερα το Δημόσιο, οι ΔΕΚΟ, οι τράπεζες και οι μεγάλες επιχειρήσεις του ιδιωτικού τομέα, αναθέτουν σε εργολάβους όλο και περισσότερα από τα βασικά τους αντικείμενα.
Ειδικά σήμερα μετά τις εκλογές, εντείνονται οι φόβοι ότι οι φορείς αυτοί θα αλλάξουν εργολάβους για να πάρουν "υμέτερους" και οι εργαζόμενοι δεν θα πάρουν ούτε αποζημίωση απόλυσης.
Στις περιπτώσεις, όπου υπάρχουν συμβάσεις ορισμένου χρόνου, η σύμβαση εργασίας μπορεί να λυθεί είτε στη λήξη της ή όταν υπάρχει σπουδαίος λόγος και τέτοιος είναι η λήξη της ανάθεσης του έργου. Αν όμως υπάρχουν διαδοχικές συμβάσεις που δεν δικαιολογούνται από την ανάθεση [π.χ. γιατί αυτή έχει πολυετή διάρκεια] μπορεί μετά τρία χρόνια εργασίας και τρεις ή περισσότερες διαδοχικές συμβάσεις εργασίας ορισμένου χρόνου, να ζητήσει ο εργαζόμενος να θεωρηθεί αόριστης διάρκειας και άρα αποζημίωση απόλυσης.
Μπορεί όμως να θεωρηθεί αυτό σίγουρο;
Καθόλου!
Ο εργολάβος αναλαμβάνει το έργο για ορισμένο χρόνο και κανονικά η σύμβαση εργασίας διαρκεί όσο και το έργο. Καταχρηστικά ορίζονται βραχυχρόνιες περίοδοι 1-3 μήνες ενώ π.χ. η ανάθεση είναι ετήσια.
Αν υπάρχει σιωπηρή παράταση ανάθεσης του έργου, τότε δικαιολογείται η βραχυχρόνια σύμβαση εργασίας ή η βραχυχρόνια ανανέωσή της, αν όμως ο εργολάβος κάνει το λάθος να παρατείνει σιωπηρά τις συμβάσεις εργασίας, τότε αυτές γίνονται στην περίπτωση αυτή, αόριστου χρόνου.
Γενικά δεν αποκλείεται τα δικαστήρια να αξιολογήσουν τα στοιχεία κάθε συγκεκριμένης περίπτωσης θετικά για κάποιους εργαζόμενους και τότε οι εργολάβοι θα υποστούν τον απόλυτο αιφνιδιασμό, αφού θα καταδικαστούν ενδεχόμενα σε καταβολή μισθών υπερημερίας για μεγάλη χρονική περίοδο!
Σε ένα κράτος δικαίου, δεν πρέπει να αφήνονται στην τύχη τους τέτοιες νομικές αβεβαιότητες.
Από την άλλη πλευρά, δεν είναι λογικό ένας εργαζόμενος που έμαθε, κι έκανε καλά τη δουλειά του για κάμποσα χρόνια, να μην προτιμηθεί από το νέο εργολάβο, που θα διαδεχθεί τον παλιό, ή αν τυχόν προσληφθεί από το νέο εργολάβο να μην προσμετρηθεί ο συνολικός χρόνος απασχόλησής του στο ίδιο έργο. Νομικά μπορεί να θεωρηθεί διαδοχή στο πρόσωπο του εργοδότη, αλλά ούτε αυτό είναι βέβαιο. Δεν θα έπρεπε να είναι ξεκάθαρο και δεσμευτικό;
Τέλος οι αποδοχές των "εργολαβικών" δεν έχουν καμία σχέση με τους συναδέλφους τους που δουλεύουν δίπλα τους, αλλά προσλήφθηκαν στο δημόσιο ή ιδιωτικό φορέα, που κράτησε ένα κομμάτι του έργου να το εκτελεί δίχως τη μεσολάβηση εργολάβου. Έτσι όμως αναπαράγονται αντισυνταγματικές ανισότητες [ίση αμοιβή για ίση εργασία], ενώ οι ΣΣΕ [κλαδικές  κι επιχειρησιακές] δεν περιλαμβάνουν τους εργολαβικούς σε κανένα σκέλος τους.
Κανονικά η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ έπρεπε να είχε παρέμβει στον τομέα αυτό, αλλά εκτός της συνευθύνης αναθέτοντα κι εργολάβου, που καλύπτει μόνο την αφερεγγυότητα του εργολάβου, δεν υπήρξε κάποια παρέμβαση.
Δεν πειράζει, ποτέ δεν είναι αργά να ανοίξει το θέμα. Η νέα κυβέρνηση μπορεί να μην έχει τη διάθεση, αλλά το μέγιστο τμήμα της αντιπολίτευσης, βρίσκεται στ' αριστερά της και ήρθε η ώρα να ξεκινήσει το ζήτημα, αφού τρόϊκες και κουαρτέτα, επιβλέπουν απλά όσα συμφωνήθηκαν με τα τρία μνημόνια και δεν μπορούν να αποκλείσουν την εφαρμογή "καλών πρακτικών" από τας ευρώπας...

Αποζημίωση χρήσης δικύκλου ταχυμεταφορέα κλπ

Δεν πρόλαβε να ψηφιστεί ο νόμος και κάποιοι εργοδότες άρχισαν να καταλογίζουν τη ... δαπάνη καυσίμων στην αποζημίωση χρήσης, δηλαδή δεν εφάρμοζαν το νόμο.
Το κλαδικό σωματείο των ταχυμεταφορέων [ΣΕΤΤΕΑ] μου ζήτησε ένα υπόμνημα για το θέμα αυτό. Με χαρά μου είδα ότι μετά από λίγες μέρες, αυτό το υπόμνημα, αποτέλεσε τη βάση της εγκυκλίου που παραθέτω, με την οποία παρέχονται οδηγίες  εφαρμογής του άρθρου 56 του ν.4611/2019 (ΦΕΚ 73 Α΄).

1. Ο εργοδότης οφείλει, εφόσον έχει την ιδιοκτησία, νομή ή κατοχή, του εξοπλισμού (μοτοποδήλατο ή μοτοσυκλέτα), που οι εργαζόμενοι χρησιμοποιούν για τη μεταφορά ή διανομή προϊόντων & αντικειμένων, να λαμβάνει όλα τα αναγκαία μέτρα προσαρμογής και συντήρησης τους, ώστε να διασφαλίζεται η υγεία και ασφάλεια των εργαζομένων. Επίσης ο εργοδότης εφοδιάζει με τον κατάλληλο εξοπλισμό προστασίας τους εργαζομένους (προστατευτικό κράνος, πανωφόρι, γάντια, πανωφόρι κατάλληλο για την προστασία του αναβάτη, αδιάβροχη προστασία και ανακλαστικό γιλέκο κ.τ.λ.). Τα προβλεπόμενα μέτρα δεν επιβαρύνουν οικονομικά τον εργαζόμενο αλλά μόνον τον εργοδότη και ό,τι άλλο απαιτείται για την διασφάλιση της άριστης λειτουργίας του. Ο εργοδότης λαμβάνει τα αναγκαία μέτρα ώστε να παρέχονται στους εργαζομένους επαρκείς πληροφορίες και γραπτές οδηγίες χρήσης του εξοπλισμού. Αρμόδια όργανα για την εφαρμογή των παραγράφων 1 έως 6 του άρθρου 56 του ν.4611/2019 είναι οι Επιθεωρητές Ασφάλειας και Υγείας στην Εργασία και οι Ειδικοί Επιθεωρητές Ασφάλειας και Υγείας στην Εργασία του ΣΕΠΕ.
2. Οι δαπάνες που προκύπτουν από την οδήγηση και χρήση κάθε μεταφορικού μέσου είναι τα έξοδα κίνησης (δαπάνη για αγορά καυσίμων, πληρωμή διοδίων κλπ.), τα έξοδα χρήσης (ασφάλιστρα, τέλη κυκλοφορίας κ.λπ.) και τα έξοδα συντήρησης (επισκευές, κόστος ανταλλακτικών κ.λπ.).
Η καθιέρωση της ελάχιστης πρόσθετης αποζημίωσης χρήσης και συντήρησης της μοτοσυκλέτας ή του μοτοποδηλάτου που χρησιμοποιούν οι εργαζόμενοι κατά την εκτέλεση της εργασίας τους για τη μεταφορά ή διανομή προϊόντων και αντικειμένων, όταν το όχημα είναι δικής τους ιδιοκτησίας, νομής και κατοχής, εντάσσεται στο ευρύτερο νομοθετικό πλαίσιο που διέπει το ζήτημα της υγείας και της ασφάλειας της συγκεκριμένης κατηγορίας εργαζομένων.
Όπως ρητά προκύπτει από την Αιτιολογική Έκθεση του Νόμου, η αποζημίωση αυτή καταβάλλεται προκειμένου «…να διασφαλίζεται η συντήρηση του οχήματος για την πρόληψη τροχαίων ατυχημάτων που λαμβάνουν χώρα λόγω πλημμελούς συντήρησης και αφετέρου να προστατεύεται ο μισθός της ανωτέρω κατηγορίας εργαζομένων ώστε να μην υπολείπεται από τα κατώτατα καθορισμένα όρια, όπως αυτά ορίζονται σε νόμο ή Συλλογική Σύμβαση Εργασίας ή από τον συμβατικά καθορισμένο μισθό.».
Συνεπώς, εκ των ανωτέρω προκύπτει ότι:
3. Η εν λόγω πρόσθετη αποζημίωση καταβάλλεται αποκλειστικά για την κατ’ ελάχιστον κάλυψη των αυξημένων αναγκών συντήρησης και χρήσης του οχήματος, που συνεπάγεται η εντατική χρήση του για λογαριασμό της επιχείρησης, οπότε σαφώς δεν συμπεριλαμβάνονται σε αυτήν τα έξοδα κίνησης του οχήματος ή άλλα ποσά που, στο πλαίσιο της σχέσης εργασίας, καταβάλλονται από την εργοδότη για την κάλυψη λειτουργικών αναγκών της επιχείρησης, τα οποία εξάλλου συνεχίζουν να καταβάλλονται τόσο σε αυτούς που χρησιμοποιούν κατά την εκτέλεση της εργασίας τους μοτοσυκλέτα ή μοτοποδήλατο ιδιοκτησίας, νομής και κατοχής του εργοδότη όσο και σε αυτούς που χρησιμοποιούν μοτοσυκλέτα ή μοτοποδήλατο δικής τους ιδιοκτησίας, νομής και κατοχής.
4. Ο υπολογισμός του ποσοστού 15% γίνεται με βάση τον εκάστοτε νόμιμο κατώτατο μηνιαίο μισθό ή της αντίστοιχης προκύπτουσας αναλογίας σε περίπτωση μερικής απασχόλησης, χωρίς να λαμβάνεται υπόψη τυχόν δικαιούμενη προσαύξηση προϋπηρεσίας ή το γεγονός ότι ο εργαζόμενος αμείβεται βάσει δεσμευτικής ΣΣΕ/ΔΑ ή με ευνοϊκότερο όρο ατομικής σύμβασης εργασίας και ανεξαρτήτως της υπαλληλικής ή εργατοτεχνικής ιδιότητας του μισθωτού.
5. Το αναλογούν ποσό καταβάλλεται πλέον του νομίμου/συμφωνηθέντος μισθού ή ημερομισθίου, έτσι ώστε να μην επιβαρύνονται αποκλειστικά οι εργαζόμενοι με τα έξοδα χρήσης και τα έξοδα της επιβεβλημένης συντήρησης του οχήματος κατά την χρήση του για λογαριασμό της εργοδότριας επιχείρησης. Δεδομένου του ανωτέρω σκοπού για τον οποίο καταβάλλεται η πρόσθετη μηνιαία αποζημίωση χρήσης και συντήρησης, δεν έχει τον χαρακτήρα μισθού ούτε συμπεριλαμβάνεται στην έννοια των τακτικών αποδοχών, καθώς δεν αποτελεί παροχή που δίνεται ως αντάλλαγμα της εργασίας, ενώ δεν υπόκειται και σε κρατήσεις ασφαλιστικών εισφορών. Συνεπώς, δεν υπολογίζεται στα επιδόματα εορτών, αδείας κ.λπ.
6. Η σχετική διάταξη καθορίζει το κατώτατο όριο της πρόσθετης μηνιαίας αποζημίωσης χρήσης και συντήρησης του μοτοποδηλάτου ή της μοτοσυκλέτας, επομένως είναι επιτρεπτή οποιαδήποτε ευνοϊκότερη συμφωνία σε ατομικό ή συλλογικό επίπεδο για την καταβολή υψηλότερου ποσού αποζημίωσης. Εξάλλου, η πρόβλεψη περί προσαρμογής του ύψους των σχετικών εξόδων χρήσης και συντήρησης του οχήματος στις συγκεκριμένες, υποκειμενικές συνθήκες κάθε επιμέρους περίπτωσης, καθ’ υπέρβαση του κατώτατου ορίου που προβλέπει η διάταξη, έχει συμπεριληφθεί ήδη στην Αιτιολογική Έκθεση του Νόμου, σύμφωνα με την οποία: «Αυτονόητο είναι ότι σε περίπτωση που τα έξοδα χρήσης και συντήρησης των ανωτέρω οχημάτων υπερβαίνουν το ποσό που ορίζεται στην προτεινόμενη ρύθμιση, ο εργοδότης οφείλει παρομοίως να τα καλύψει με δική του δαπάνη.». Ευνόητο επίσης είναι ότι η περιστασιακή καταβολή, ποσού αποζημίωσης υπέρτερου του κατώτατου μηνιαίου ορίου, κατά τα ανωτέρω, σε καμία περίπτωση δεν συνεπάγεται τη δυνατότητα συμψηφισμού του υπερβαίνοντος ποσού με την αποζημίωση χρήσης και συντήρησης που θα οφείλεται τον επόμενο ημερολογιακό μήνα.
Σημειώνεται, τέλος, ότι για τον αποτελεσματικότερο έλεγχο της τήρησης και εφαρμογής της σχετικής διάταξης από τα αρμόδια ελεγκτικά όργανα, καθιερώθηκε η εργοδοτική υποχρέωση για την καταβολή της μηνιαίας αποζημίωσης μέσω λογαριασμού πληρωμών καθώς και για τη διακριτή αποτύπωσή της στα χορηγούμενα αναλυτικά εκκαθαριστικά σημειώματα αποδοχών. Σε περίπτωση δε παράβασης από τον εργοδότη των υποχρεώσεων που υπέχει από τις διατάξεις 3|3 της παρ. 7 του άρθρου 56 του ν. 4611/2019, επιβάλλονται σε βάρος του οι διοικητικές και ποινικές κυρώσεις των άρθρων 24 και 28 του ν. 3996/2011.
Ο Γενικός Γραμματέας